piątek, 1 listopada 2013

Leszek Będkowski "Ponure raje Janusza A. Zajdla"

Jak wspominałem gdzieś tu na blogu wcześniej, z tydzień temu byłem w Gdańsku. W jednym z budynków Uniwersytetu Gdańskiego było sobie stoisko z książkami. Tzn. nie tylko z książkami, ale i książki tam były najrozmaitsze - od beletrystyki (Lovecraft, Poe, King; Sergiusz Piasecki; Burgess) przez filozofię i pozycje bardziej naukowe z rozmaitych dziedzin, przez rzeczy niezwykłe ("Drzwi percepcji" Huxley'a, ""Językoznawstwo"" Stalina) aż po różne różności.
Wśród tychże różności znalazłem coś takiego. Jako że Zajdla bardzo sobie cenię, tak samo jak i resztę ekipy socjo-fantastów polskich sprzed lat, to sobie to kupiłem.
Jest to dziesiąty numer "Anatomii fantastyki", całkowicie zajęty przez Leszek Będkowski z opracowaniem o Zajdlu będącym skróconą wersją doktoratu autora.
Autor w sumie nie odkrywa Ameryki - uważny czytelnik doszedł sam do tego, że patrzenie na Zajdla jako tylko na komentatora rzeczywistości rozkładającego się i zbiurokratyzowanego PRLu byłoby uproszczeniem, i że Zajdel tworzył ostrzeżenia przed totalitaryzmem o charakterze w gruncie rzeczy uniwersalnym. Autor rozbił na części pierwsze światy przedstawione kilku książek Zajdla i jego opowiadań, przeanalizował je z różnych perspektyw, opisał społeczeństwo ubezwłasnowolnione, itd.
Autor poświęcił trochę słów Lemowi, Wnukowi-Lipińskiemu i jeszcze paru autorom, wśród których nie było Peteckiego, co mnie osobiście zdziwiło.
Tak czy owak, ciekawe opracowanie i wartościowe, szczególnie jak ktoś jest nowy w tych klimatach. Może jeszcze gdzieś można to dostać, kto wie (wyszło w 2000 roku).

2 komentarze:

  1. O ja tej, jaki sympatyczny temat na doktorat XD Dumam, czy nie za łatwy, acz nie chciałbym przesądzać bez czytania - sam wymiar porównawczy na pewno wymagał trochę wysiłku.
    Chociaż przydałoby się jeszcze trochę badań nad Zajdlem, jego możliwymi inspiracjami poprzez badanie biografii i pozaliterackiej spuścizny, o ile nic takiego nie powstało.

    Auronymus

    OdpowiedzUsuń
  2. Niestety nie wiem, czy powstało. Pewnie tak. Kiedyś trzeba będzie pogrzebać za czymś takim.

    OdpowiedzUsuń

Komentarze są moderowane - to dobra ochrona przed spamem i trollami.